Τι είναι η πρωτοπαθής δυσμηνόρροια; Τι σημαίνει χρόνιος πόνος και πώς επηρεάζει τον οργανισμό των ατόμων; Μπορεί να θεωρηθεί η πρωτοπαθής δυσμηνόρροια ως χρόνιος πόνος;

Τι είναι η πρωτοπαθής δυσμηνόρροια

Η δυσμηνόρροια είναι οι δυνατές και επίπονες κράμπες που προέρχονται από τη μήτρα και εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της εμμηνορρυσίας. Ονομάζεται πρωτοπαθής όταν δεν υπάρχει κάποια υποκείμενη παθολογική αιτία που την προκαλεί, δηλαδή δεν έχουμε ένα πρόβλημα υγείας που να οδηγεί σε έντονους πόνους περιόδου. 

Αν και γενικά θεωρείται δεδομένο και φυσιολογικό ότι η περίοδος συνοδεύεται από πόνο, η αλήθεια είναι πως η δυσμηνόρροια μπορεί πολλές φορές να είναι ιδιαίτερα έντονη και αβάσταχτη. Μάλιστα, o Dr. John Guillebaud, καθηγητής Αναπαραγωγικής Υγείας στο UCL παρομοίασε τον πόνο της δυσμηνόρροιας με τον πόνο που βιώνει ένα άτομο το οποίο παθαίνει καρδιακή προσβολή, με τη διαφορά ότι η πρώτη κατάσταση διαρκεί για ώρες ή μέρες! Με αυτόν τον τρόπο, έκανε περισσότερο κατανοητό στα άτομα που δεν έχουν περίοδο πόσο σημαντικό είναι να αντιμετωπίζεται η έντονη δυσμηνόρροια. Το ερώτημα που τίθεται εδώ είναι το εξής: μπορεί η δυσμηνόρροια να έχει επιπτώσεις στα άτομα πέρα από τις προφανείς (αλλαγή στην καθημερινότητα, καθήλωση στο κρεβάτι, αλλαγές στη διάθεση, απουσία από το σχολείο ή τη δουλειά); Δηλαδή, πώς οι επίμονοι πόνοι της περιόδου μπορούν να επηρεάσουν τη λειτουργία του οργανισμού μας;

Τι είναι ο χρόνιος πόνος

Ο χρόνιος πόνος είναι εκείνος που διαρκεί για περισσότερο από 12 μήνες, ανεξάρτητα από την λήψη φαρμακευτικής αγωγής ή τη θεραπεία. Συχνά συνοδεύει άτομα που είχαν κάποιο ατύχημα ή χειρουργείο, αλλά και ορισμένους χρονίως πάσχοντες, όπως άτομα με διαβήτη, αρθρίτιδα, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, κ.α. Φαίνεται πως, εξαιτίας του πόνου, τα άτομα παρουσιάζουν αλλαγές στο σώμα τους, σε σχέση με άτομα που δεν υποφέρουν από χρόνιο πόνο. Συγκεκριμένα, εμφανίζουν: 1. τροποποιημένη επεξεργασία από το κεντρικό σύστημα ως απάντηση σε εξωτερικό ερέθισμα πόνου, 2. δυσλειτουργία στον άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων και, 3. μειωμένη ποιότητα ζωής. Με πιο απλά λόγια, το Νο1 μετρά την αντίδραση ενός ατόμου σε ένα εξωτερικό ερέθισμα πόνου, για παράδειγμα αν αγγίξει κάτι ζεστό ή αν το τσιμπήσουμε, κλπ. Η αντίδραση είναι τροποποιημένη σε άτομα με χρόνιο πόνο σε σχέση με τα υγιή. Το Νο2 μετρά την ορμόνη του στρες στο σώμα, δηλαδή την κορτιζόλη, και στα άτομα με χρόνιο πόνο είναι σε μικρότερη ποσότητα από το αναμενόμενο. Τέλος, χαμηλή είναι και η ποιότητα ζωής σε σωματικό και πνευματικό επίπεδο. 

Είναι η πρωτοπαθής δυσμηνόρροια χρόνιος πόνος; 

Η πρωτοπαθής δυσμηνόρροια δεν κατηγοριοποιείται ως χρόνιος πόνος από τους επίσημους οργανισμούς. Παρόλα αυτά, μια μελέτη που έγινε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στο Ηνωμένο Βασίλειο, αποκάλυψε ότι, αν και η δυσμηνόρροια δεν θεωρείται χρόνιος πόνος, οι γυναίκες που υπέφεραν πληρούσαν ορισμένες από τις προϋποθέσεις για τον χρόνιο πόνο που αναφέρθηκαν παραπάνω. Οι γυναίκες αυτές εκδήλωσαν υπερβολικό πόνο μετά από θερμική διέγερση, μειωμένη ποιότητα ζωής σε σωματικό αλλά όχι πνευματικό επίπεδο και χαμηλά επίπεδα κορτιζόλης. Όσο ισχυρότερος και με μεγαλύτερη διάρκεια ο πόνος της περιόδου, τόσο πιο έντονες ήταν αυτές οι παρατηρήσεις. Αυτές οι μετρήσεις ισχύουν για διάφορα σημεία του εμμηνορροϊκού κύκλου και όχι μόνο τις ημέρες τις περιόδου. Τα δεδομένα αυτά υπογραμμίζουν τη σημασία που έχει η έγκαιρη και επαρκής αντιμετώπιση της πρωτοπαθούς δυσμηνόρροιας. 

Συμπεράσματα για πρωτοπαθή δυσμηνόρροια

Για να πω την αλήθεια, δεν περίμενα να μελετήσω ένα άρθρο για να σιγουρευτώ ότι η πρωτοπαθής δυσμηνόρροια έχει πολυάριθμες επιπτώσεις στην καθημερινότητα και τον οργανισμό των γυναικών. Παρόλο που δεν θεωρείται επισήμως χρόνιος πόνος, είναι σημαντικό να κρατήσουμε στο μυαλό μας ότι αποτελεί μία κατάσταση που χρήζει αντιμετώπισης. Ακόμα και αν έχουμε μάθει να υπομένουμε τον πόνο, γιατί έτσι διδαχτήκαμε, καλό είναι να διαχωρίσουμε το εξής: η περίοδος είναι σημαντική, είναι δείκτης υγείας και κάτι το εντελώς φυσιολογικό να μας συμβαίνει, αλλά οι πόνοι που μας καθηλώνουν και μας ταλαιπωρούν δεν είναι φυσιολογικό να μας βασανίζουν τόσο πολύ. Ζητάμε συμβουλές από επιστήμονες υγείας που μας παρακολουθούν (γυναικολόγο, διαιτολόγο, γυμναστή, κλπ), ώστε να αντιμετωπίσουμε καλύτερα και πιο αποτελεσματικά τον πόνο. Ενημερώνουμε τους γύρω μας αν χρειάζεται να αποσυρθούμε για λίγο μέχρι να μας περάσει ο πόνος και να αισθανθούμε πάλι καλά. Τέλος, κάνουμε την αυτοφροντίδα μας για να χαλαρώσουμε.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Vincent K, W.C., Stagg CJ, Moore J, Kennedy S, Tracey I, Dysmenorrhoea is associated with central changes in otherwise healthy women. Pain, 2011. 152(9): p. 1966-75.