Η κολπίτιδα απασχολεί μεγάλο μέρος του γυναικείου πληθυσμού, η διατροφή ωστόσο μπορεί να αναδειχθεί σε έναν ισχυρό σύμμαχο τόσο για πρόληψη αλλά και θεραπεία.

Κολπίτιδα, τι είναι και ποιά τα συμπτώματα;

Η κολπίτιδα είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται στη φλεγμονή του κολπικού τοιχώματος, η οποία γενικά προκαλείται από μία από τις τρεις διαταραχές: μυκητιασικές μολύνσεις, βακτηριακή κολπίτιδα ή τριχομονάση και μπορεί να προκαλέσει διάφορα συμπτώματα, όπως φαγούρα, τσούξιμο, δύσοσμες κολπικές εκκρίσεις και πόνο κατά την ούρηση και τη σεξουαλική επαφή. Η φυσιολογική βακτηριακή χλωρίδα του κόλπου και του τραχήλου της μήτρας προστατεύει από την ανάπτυξη παθογόνων στελεχών, ενώ η έλλειψη ισορροπίας στην  μικροχλωρίδα τείνει να είναι το πιο συνηθισμένο σημείο εκκίνησης για την ανάπτυξη λοιμώξεων.

Αίτια που οδηγούν στην κολπίτιδα

Η κολπίτιδα προκαλείται συχνότερα από κακή γενική κατάσταση του οργανισμού όπως έλλειψη ύπνου, περιορισμένη αντοχή λόγω ανθυγιεινής ή φτωχής διατροφής, στρες, κάπνισμα, λάθος ή ελλιπής  τοπική υγιεινή, εγκυμοσύνη αλλά και εμμηνόπαυση και σεξουαλική επαφή. Ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες παρατηρείται έξαρση σε κολπίτιδες λόγω του μπάνιου στην θάλασσα ή σε πισίνα, της άμεσης επαφής με το νερό και την άμμο και της παρατεταμένης υγρασίας στην γεννητική περιοχή.

Διατροφή - γενικές συστάσεις και κολπίτιδα

Πολυάριθμες μελέτες έχουν αποδείξει ότι η διατροφή είναι ένας βασικός τροποποιήσιμος παράγοντας που επηρεάζει τη σύνθεση της εντερικής μικροχλωρίδας και την ισορροπία μεταξύ της φυσιολογικής μικροχλώρίδας και των παθογόνων στελεχών ενώ έχει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη αλλά και  θεραπεία της κολπίτιδας. Για την σωστή προστασία του κολπικού περιβάλλοντος από τον υπερβολικό πολλαπλασιασμό των παθογόνων μικροοργανισμών, συμπεριλαμβανομένων των μυκήτων, είναι σημαντικό να υπάρχει μια σωστά ισορροπημένη διατροφή, χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο, χαμηλά λιπαρά, να περιέχει φολικό οξύ, βιταμίνες D, E, C, A και βήτα καροτίνη, καθώς και προϊόντα πλούσια σε ασβέστιο, ψευδάργυρο και βεταΐνη.

Κάτι τέτοιο μπορεί να επιτευχθεί μέσα από ένα ισορροπημένο διατροφικό πλάνο , με επάρκεια θρεπτικών συστατικών με την συμβολή της διαιτολόγου και μέσω της μείωσης της κατανάλωσης γλυκών, αύξηση της κατανάλωσης λαχανικών, φρούτων και γαλακτοκομικών προϊόντων.

Τέλος, η χρήση λειτουργικών τροφίμων και συμπληρωμάτων που περιέχουν προβιοτικά και πρεβιοτικά έχει ευεργετική επίδραση στη φλεγμονή του κόλπου.

Λίπος δίαιτας και κολπίτιδα

Η αυξημένη πρόσληψη διαιτητικού λίπους ( σε ποσοστό 39%),ειδικά το συνολικό λίπος, το κορεσμένο λίπος και το μονοακόρεστο λίπος, μπορεί να αυξήσει το pH του κόλπου, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο βακτηριακής κολπίτιδας. Επιπλέον, το διαιτητικό λίπος μπορεί να είναι ένας παράγοντας που αναστέλλει τις ανοσολογικές λειτουργίες του εντερικού βλεννογόνου γι΄αυτό συνίσταται σε περιόδους έξαρσης της κολπίτιδας ένα διαιτητικό πλάνο χαμηλό σε λιπαρά.

Βιταμίνη C, σίδηρος, βεταΐνη και κολπίτιδα

Υπάρχει σχέση μεταξύ της λήψης βιταμίνης C και της ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος, οπότε η διατροφή πρέπει να είναι πλούσια σε προϊόντα που την περιέχουν. Επιπλέον, έχει αποδειχθεί ότι η υποκλινική έλλειψη σιδήρου μπορεί να αποτελέσει σημαντικό προγνωστικό παράγοντα για την κολπίτιδα γι΄αυτό και συνίσταται η κατανάλωση τροφών που είναι πλούσιες σε σίδηρο. Η βεταΐνη, επίσης, μπορεί να έχει άμεσες θετικές επιδράσεις στο κολπικό μικροπεριβάλλον ή μπορεί να επηρεάσει έμμεσα μέσω του εντερικού μικροβιώματος.

Συνεπώς τρόφιμα που συστήνονται:

Πηγές βιταμίνης C

• Εσπεριδοειδή φρούτα (πορτοκάλι, μανταρίνι, γκρέιπ φρουτ, λεμόνι)
• Πράσινες, κόκκινες, κίτρινες πιπεριές
• Φράουλες
• Λαχανάκια Βρυξελλών, μπρόκολο

Πηγές σιδήρου

• Συκώτι
• Μοσχαρίσιο κρέας
• Φακές
• Σπανάκι

Πηγές βεταΐνης

• Πίτουρο και φύτρο σταριού
• Γκότζι μπέρις
• Σπανάκι
• Παντζάρια

Προβοτικά-πρεβιοτικά και κολπίτιδα

Τέλος, σημαντικός είναι και ο ρόλος των προβιοτικών, αλλά και των πρεβιοτικών. Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί που, όταν χορηγούνται σε επαρκείς ποσότητες, προσφέρουν οφέλη για την υγεία στον ξενιστή. Τα προβιοτικά μπορούν να ληφθούν ως μέρος της διατροφής ή σε μορφή συμπληρώματος ενώ είναι χρήσιμα όταν χρησιμοποιούνται είτε κολπικά είτε από το στόμα. Η βιοχημική δράση των προβιοτικών ως φυσικό συστατικό της τροφής επηρεάζει όχι μόνο τα θρεπτικά, διαιτητικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος, αλλά έχει και προληπτικά και θεραπευτικά αποτελέσματα. Προβιοτικά στα τρόφιμα βρίσκουμε σε ζυμωμένα προϊόντα. Παράλληλα με την κατανάλωση προβιοτικών ενθαρρύνεται και η κατανάλωση πρεβιοτικών ώστε να δημιουργηθεί ένα θετικό περιβάλλον για τα προβιοτικά, αφού αυτά υποστηρίζουν την ανάπτυξη προβιοτικών στελεχών. Τα πρεβιοτικά ορίζονται ως μη εύπεπτα συστατικά τροφίμων που διεγείρουν επιλεκτικά την ανάπτυξη ή τη δραστηριότητα ενός ή ενός συγκεκριμένου αριθμού τύπων βακτηρίων στο παχύ έντερο, τα οποία επηρεάζουν ευνοϊκά την υγεία του ξενιστή.

Τρόφιμα πλούσια σε προβιοτικά

• Γιαούρτι
• Κεφίρ
• Ξινολάχανο
• Kimchi
• Ψωμί με φυσικό προζύμι
• Λαχανικά τουρσί

Τρόφιμα με πρεβιοτικά

• Σκόρδο
• Κρεμμύδι
• Αγκινάρες
• Ραδίκια
• Σπαράγγια
• Σιτάρι
• Μπανάνες

 

Φαίνεται λοιπόν ότι η διατροφή αποτελεί έναν δυνατό σύμμαχο για την αντιμετώπιση της κολπίτιδας. Την επόμενη φορά που θα σας απασχολήσει, εκτός της συμβολής του γιατρού σας, σκεφτείτε την διατροφή ως ένα εργαλείο. Μέσα από την επίσκεψη στον διαιτολόγο και της κατάρτισης ενός κατάλληλου διατροφικού πλάνου θα μπορέσετε να αντιμετωπίσετε πιο αποτελεσματικά την ανεπιθύμητη αυτή κατάσταση.

 

Βιβλιογραφία

Mizgier M, Jarząbek-Bielecka G, Mruczyk K, Kędzia W. Vaginal microbiota in adolescents. Ginekol Pol. 2020;91(7):412–6. doi:10.5603/GP.2020.0070.

Barrientos-Durán A, Fuentes-López A, de Salazar A, Plaza-Díaz J, García F. Reviewing the composition of vaginal microbiota: inclusion of nutrition and probiotic factors. Nutrients. 2020 Feb 6;12(2):419. doi:10.3390/nu12020419.