Έχετε ακουστά τις δίαιτες Atkins Diet, Paleo Diet ή την δίαιτα παιδικής διατροφής; Αυτές αποτελούν κάποια παραδείγματα από FAD diets και παρουσιάζονται ως «πανάκεια» στην απώλεια βάρους και την επίτευξη στόχων στη διατροφή. Τι είναι οι FAD diets, πώς μας επηρεάζουν, έχουν τελικά πραγματικά αποτελέσματα; Διαβάστε παρακάτω για περισσότερα.
Τι είναι οι FAD diets;
Οι FAD diets, ή αλλιώς «δίαιτες μόδας», είναι διατροφές σχεδιασμένες με σκοπό να έχουν αποτελέσματα όπως η γρήγορη απώλεια βάρους, χωρίς να υπάρχει από πίσω η απαραίτητη επιστημονική τεκμηρίωση. Αυτό που χαρακτηρίζει μια «δίαιτα μόδας» είναι ο περιορισμός της τροφής, οι ασυνήθιστοι συνδυασμοί, ο αποκλεισμός ολόκληρων ομάδων τροφίμων ή η κατανάλωση συγκεκριμένων τροφίμων σε συγκεκριμένες ώρες. Μπορεί, ακόμα, να περιέχουν πιο ακριβά ή περιττά τρόφιμα/συστατικά ή συμπληρώματα διατροφής. Το κοινό όλων είναι ότι στοχεύουν στη γρήγορη απώλεια βάρους και ότι δεν υπάρχουν ισχυρά επιστημονικά δεδομένα που να τις υποστηρίζουν. Τελικά, τα τρία βασικά σημεία που τις χαρακτηρίζουν είναι ότι: 1) είναι αντίθετες στην υγεία, 2) βλάπτουν τη σχέση με το σώμα και τη διατροφή, 3)κάνουν κακό στην τσέπη μας.
Ποιο το πρόβλημα με τις δίαιτες μόδας;
Κάποιος θα σκεφτεί ότι, εφόσον οι FAD diets μας βοηθούν να χάσουμε κιλά γρήγορα, είναι καλό να τις δοκιμάσουμε. Η αλήθεια βρίσκεται αρκετά μακριά από αυτό. Η γρήγορη απώλεια βάρους που γίνεται με τις δίαιτες μόδας οδηγεί σε μεγάλη απώλεια μυών αντί για λίπους που επιθυμούμε. Επίσης, έχει φανεί ότι η γρήγορη απώλεια ακολουθείται από γρήγορη επαναπρόσληψη βάρους, αφού τα άτομα δεν μπορούν να ακολουθούν τις δίαιτες μόδας για πάντα- δεν είναι φτιαγμένες για να ταιριάζουν στον τρόπο ζωής μας- και ξαναγυρνούν στις προηγούμενες διατροφικές τους συνήθειες, χωρίς να έχουν λάβει κάποια ουσιαστική εκπαίδευση για τη διατροφή. Αυτή η συνεχής απώλεια και επαναπρόσληψη βάρους είναι το φαινόμενο yo-yo (σαν το παιχνίδι yo-yo, πάνω-κάτω-πάνω-κάτω) και μακροπρόθεσμα οδηγεί σε μεγαλύτερα ποσοστά λίπους στο σώμα, αν όχι και σε μεγαλύτερο βάρος. Το πιο σημαντικό πρόβλημα, κατά τη γνώμη μου, είναι η κακή σχέση που αποκτά το άτομο με το σώμα του και τη διατροφή του μέσα από τις δίαιτες μόδας, αφού δεν εστιάζουν καθόλου στη διατροφική εκπαίδευση και στην πραγματική λειτουργία των τροφίμων. Το να αισθανόμαστε άσχημα με τον εαυτό μας επειδή χάνουμε και παίρνουμε συνεχώς κιλά από τις FAD diets μας απομακρύνει από μια ισορροπημένη σχέση με τη διατροφή.
Πώς να ξεχωρίσετε και να αποφύγετε μια FAD diet;
Παρόλο που ζούμε στην εποχή της πληροφορίας και θα μπορούσαμε να έχουμε πολλές γνώσεις, το αποτέλεσμα είναι το αντίθετο. Ειδικά στον τομέα της διατροφής, η πληθώρα πληροφοριών δεν βοηθά τα άτομα να κατανοήσουν τι είναι πραγματικά καλό και τι όχι, μα προκαλεί σύγχυση. Αν δεν είσαι ειδικός είναι δύσκολο να καταλάβεις ποια πληροφορία είναι βάσιμη και αληθινή. Ας δούμε κάποιους εύκολους και γρήγορους τρόπους για να ξεχωρίσει κανείς μια FAD diet:
- Υπόσχεται να χάσετε βάρος χωρίς να χρειαστεί να κάνετε αλλαγές στον τρόπο ζωής σας. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει χάπια αδυνατίσματος, διάφορες λοσιόν, μηχανήματα για απώλεια λίπους, κάποια ένεση, κ.α.
- Προτείνουν μαγικούς τρόπους για καύση λίπους μέσα από κατανάλωση «λιποδυαλυτικών» τροφών, όπως νερό με λεμόνι, πράσινο τσάι, γκρέιπφρουτ, καφεΐνη, κ.α.
- Υπόσχονται γρήγορη απώλεια βάρους άνω του ενός κιλού σωματικού λίπους την εβδομάδα.
- Αφαιρούν ολόκληρες ομάδες τροφίμων από τη διατροφή, όπως όλους τους υδατάνθρακες, ό,τι περιέχει ζάχαρη, όλα τα γαλακτοκομικά, κ.α.
- Προωθούν την κατανάλωση ενός μόνο είδους τροφής, π.χ. σούπα ή δίαιτα με αποφυγή όλων των μαγειρεμένων τροφίμων ή δίαιτα με σοκολάτα, κ.α.
- Σας λένε ότι το πάχος οφείλεται σε κάποια «αλλεργία» ή μόλυνση από ζυμομύκητες.
- Υποστηρίζουν την αποτοξίνωση ή την αποφυγή συνδυασμών τροφίμων.
- Δεν έχουν έγκυρα επιστημονικά δεδομένα που να τις υποστηρίζουν, αλλά βασίζονται σε προσωπικές εμπειρίες επιτυχίας ή και φωτογραφίες «πριν και μετά». Επίσης, μπορεί να έχουν επιστημονικά δεδομένα που να προκύπτουν από 1-2 μελέτες (όσοι ασχολούνται με έρευνα και διαβάζουν το άρθρο τους έχουν γίνει τα μαλλιά καρφάκια!)
- Δίνουν βάση μόνο στην εμφάνιση και έχουν αυστηρούς κανόνες.
- Πουλάνε προϊόντα ή συμπληρώματα που θα πρέπει να καταναλώσετε για τη διατροφή σας ή ακόμα και να τα χρησιμοποιήσετε για να αντικαταστήσετε ολόκληρα γεύματα με αυτά.
- Συνιστούν να τρώτε τρόφιμα με βάση την ομάδα αίματός σας ή αναλύουν τις ιατρικές σας εξετάσεις και το πώς λειτουργεί ο οργανισμός με τρόπο που δεν υφίσταται.
- Λένε ότι η διατροφή αλλάζει τη χημεία του σώματος.
- Βασίζονται σε κάποιο «καλά κρυμμένο μυστικό» που κανένας άλλος δεν ξέρει πέρα από αυτούς που σας δίνουν τη διατροφή.
- Υποτίθεται ότι θα έχετε ευεξία με τη διατροφή αλλά, αντίθετα, βασίζονται στον αυστηρό περιορισμό των θερμίδων ή των τροφίμων, όπως η «καθαρή διατροφή».
- Συστήνουν να τρώτε μη διατροφικά είδη όπως βαμβάκι ή υδροχλωρικό οξύ.
- Προτείνουν την ίδια δίαιτα για όλους χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες σας ή σας αναφέρουν ότι η διατροφή σας είναι «εξατομικευμένη» (αλήθεια, πώς;).
Ποιους ειδικούς μπορούμε να εμπιστευόμαστε για τη διατροφή;
Δυστυχώς υπάρχουν πολλά άτομα που είναι στον χώρο της διατροφής, χωρίς να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένα. Σε γενικές γραμμές, οποιοσδήποτε δεν έχει στην κατοχή του τον τίτλο του Διαιτολόγου-Διατροφολόγου και άδεια ασκήσεως του επαγγέλματος δεν είναι κάποιος στον οποίο μπορούμε να εμπιστευτούμε τη διατροφή μας. Έτσι, οι influencers, πωλητές σκευασμάτων, άλλες ειδικότητες εκτός των Διαιτολόγων-Διατροφολόγων, άτομα χωρίς άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, κ.α. δεν μπορούν να μας μιλήσουν για τη διατροφή μας. Αυτή η διευκρίνιση συμβαίνει για τον εξής λόγο: για να μπορέσει ένα άτομο να αναλάβει τη διατροφή μας, ώστε να έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα πρέπει να κατέχει συγκεκριμένες και ολοκληρωμένες γνώσεις. Όταν και εφόσον τις λάβει, μπορεί να αποκτήσει ένα αναγνωρισμένο πιστοποιητικό. Ζητήστε από τον γιατρό σας να σας παραπέμψει σε έναν Διαιτολόγο-Διατροφολόγο με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και ρωτήστε αυτόν για το πώς θα ρυθμίσετε το βάρος σας.
Τι διατροφή να ακολουθήσω τελικά;
Οι FAD diets είναι ιδιαίτερα δελεαστικές, αφού υπόσχονται άμεσα, γρήγορα και ανώδυνα αποτελέσματα. Η σχέση με τη διατροφή και το σώμα μας είναι μακροχρόνια, οπότε δεν μπορούμε να βασιζόμαστε σε βραχύχρονες λύσεις. Οι δίαιτες μόδας μπορούν να μην έχουν αποτέλεσμα ή ακόμα και να προκαλέσουν προβλήματα στην υγεία, αφού δεν έχουν επιστημονική βάση. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η απότομη απώλεια βάρους και η επαναπρόσληψή του που συνήθως συμβαίνει σε μια FAD diet, έχει ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της μυϊκής μας μάζας ανά τα χρόνια. Έτσι, καταλήγουμε με μεγαλύτερα ποσοστά λίπους από τα αρχικά μας, ακόμα και αν ξαναβρεθούμε στο ίδιο βάρος.
Τελικά: Για οποιαδήποτε πληροφορία που χρειαζόμαστε πάνω στη διατροφή συμβουλευόμαστε τον Διαιτολόγο-Διατροφολόγο μας. Μπορεί με εξατομικευμένο τρόπο να μας βοηθήσει να πετύχουμε τους στόχους μας. Μια ισορροπημένη διατροφή που βασίζεται στις αρχές την μεσογειακής διατροφής, σε συνδυασμό με άσκηση είναι ιδανική λύση για το σώμα μας. Η εκπαίδευση στη διαισθητική και ενσυνείδητη διατροφή, η εκπαίδευση πάνω στα τρόφιμα και τις μερίδες και η κατάρριψη μύθων διατροφής αποτελούν κάποια βασικά σημεία πάνω στα οποία μπορούμε να δουλέψουμε με τον διαιτολόγο μας. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν υπάρχουν «μαγικές δίαιτες» ή «μαγικές λύσεις». Λύσατε ποτέ κάποιο άλλο ζήτημα της ζωής σας «μαγικά» για να το κάνετε αυτό και με τη διατροφή; Τέλος, θυμηθείτε: Αν ακούγεται πολύ καλό για να είναι αληθινό, μάλλον είναι… μ… (κατάλαβες)!
Μοιραστείτε το άρθρο με ένα άτομο που ξέρετε ότι λατρεύει τις δίαιτες μόδας!